انا و نحن در قرآن

در قرآن خداوند متعال گاهی خود را با ضمیر مفرد و گاهی به صورت جمع معرفی می نماید. گاهی با انا (من) و گاهی با نحن (ما) و امثالهم بیان می کند. سوالی که مطرح است این است که خدا چرا خود را به صورت جمع معرفی می کند. اهل ظاهر و اهل ادب گفته اند که در ادبیات عربی یا فارسی گاهی شخص خود را با "ما" معرفی می کند. این به معنای چند نفر بودن نیست چون در ادبیات عامه مرسوم است یا اینکه "ما" را برای نشان دادن عظمت خود را ما معرفی می کند. اما از منظر عرفانی، انا و نحن دو مرتبه از توحیدند اولی که مفرد است اشاره به حضرت احدیت و استهلاک اسماء و صفات است و دومی که به صورت جمع است مقام واحدیت که ظهور اسماء و صفات است. پس وحدت در صیغه مفرد قوی تر از صیغه جمع است. در مقام احدیت مظاهر مورد نظر نیستند ولی در مقام واحدیت امور به واسطه اسماء و مظاهر آنها اجرا می شود. در برخی روایات نیز آمده است که هر جا در قرآن خدا خود را به صورت جمع معرفی می کند ما اهل بیت در آن  امر دخیل هستیم. این امر کاملا محرز است زیرا ولی مطلق، تمام اسمای الهی را واجد است و آنها را ظاهر می سازد. به عبارت دیگر همه عالم وجود تحت امر ولی مطلق است و حق تعالی فعل خود را به وسیله ولی مطلق اجرا می کند. لذا او یدالله است یعنی افعال حق را در عالم ظاهر می کند. در زیارت مطلقه امام حسین علیه السلام است که اراده الرب فی مقادیر اموره تهبط الیکم و تصدر من بیوتکم. اراده خدا در تقدیرات امورش به ولی مطلق نازل می شود و از خانه های ایشان صادر می گردد....