قدر فاطمی

در برخی روایات آمده است که  اگر کسی فاطمه (س) را همانگونه که حق معرفت اوست بشناسد، شب قدر را شناخته است. و فاطمه از این رو فاطمه نامیده شده است که خلق از ادراک معرفت او بدورند. شب از آن رو شب نامیده شده که حقایق در آن مخفی است از این رو حضرت زهراء سلام الله علیها نیز به جهت مخفی بودن قدر و منزلتش به شب تمثیل یافته است. حقیقتی که نه پیغمبر است و نه امام؛ در حالی که در مقام عصمت با ایشان برابر است. حقیقتی که مادر همه امامان است به حسب ظاهر و باطن. حتی او مادر پیغمبر خدا نیز هست. و مادر در اینجا به معنای حقیقتی است که فرزندان از او نشأت می گیرند. به عبارت دیگر هم نبوت و هم ولایت از حقیقت فاطمی نشأت گرفته است. 

انا انزلناه فی لیله القدر اگر های در انزلناه که به تعبیر برخی بزرگان هویت غیبی الهی (همان هویتی که دست آمال همه خلق از ادراک او کوتاه است)، باشد؛ معنای آیه این می شود که ما هویت غیبیه را در وجود فاطمی نازل کردیم از این رو و ما ادراک ما لیله القدر است یعنی کسی او را کما هو حقه درک نمی کند. هویت غیبیه در شب نازل شده است یعنی در جایی که خلق از ادراک آن محرومند؛ زیرا شب، تاریکی و احتجاب و عدم کشف حقیقت است به خلاف روز که محل بروز حقایق و مشاهده آن است.

شاید به همین دلیل بود که حضرت زهرا(س) وصیت نمود که مرا در شب غسل دهید و در شب دفن کنید. زیرا آن حضرت با شب عجین است و قدر و جایگاهش در عالم مخفی است. نکته دیگر اینکه ظهور ایشان در باطن افراد مخفی است. به همین سبب قبر ایشان مخفی است چه در ظاهر چه در باطن. یعنی با کنه و ذات وجود انسان درآمیخته است چون هویت غیبیه با همه اشیاء هست.

پس بی شک او از هزار ماه بهتر است و با ایشان قابل مقایسه نیست. چون همه ماهها ظهور او هستند. احتمالاً منظور از ماه در این آیه چنانچه برخی بزرگان مثل امام خمینی گفته اند؛ هزار اسم حق تعالی باشد. پس او که اسم اعظم یا شاید اسم مستأثر خداست، از همه اسماء بهتر و بالاتر است. اسم مستأثر اسمی است که در روایات لفظی برای او ذکر نشده است همین موضوع بر خفای آن دلالت دارد. برخی مثل ابن عربی اسم مستأثر را دارای مظهر نمی دانند (البته علی الظاهر) و برخی مثل امام خمینی، آن را دارای مظهر می دانند ولی مظهر آن را نیز مستأثر و مخفی می دانند. به نظر این دیدگاه ارجح می آید. اگر حضرت زهرا (س) به جهت ظهور هویت غیبیه الهیه، اسم مستأثر الهی باشد؛ ظهورش نیز مخفی می باشد. به همین سبب ایشان امام یا پیغمبر نبود. و در خانه از انظار بیگانگان به دور بود. پس ظهورش مخفی است. همانطور که شب قدر در تمام لیالی سال مخفی است. و مخفی بودن به معنای عدم درک کامل آن حقیقت است در نتیجه جمال آن حضرت در حجاب از خلق است ظاهراً و باطناً.