مناجات شعبانیه تجلیگاه اولیای مکمل

مناجات شعبانیه دعایی است که از حضرت علی علیه السلام نقل شده و بقیه ائمه هدی علیهم السلام نیز این دعا را می خواندند. این نکته نشانگر عظمت این مناجات است. چون ائمه بر اساس تجلی خاص و احوال مختص به خود دعا و مناجات دارند. در فقره ای از این دعا آمده است: الهی هب لی کمال الانقطاع الیک و انر ابصار قلوبنا بضیاء نظرها الیک حتی تخرق ابصار القلوب حجب النور فتصل الی معدن العظمه در این فقره عبد به مقام فنای فی الله می رسد. همانگونه که در برخی مباحث اشاره گردیده، این کمال و نهایت قوس صعودی است. اکثر انبیاء و اولیای الهی در سفر دوم از اسفار اربعه که وصول به توحید و فناست باقی می مانند. اما گروه کمی از ایشان پس از رسیدن به توحید و فنای مطلق به مملکت خود رجوع می کنند و جهت هدایت خلق به امر الهی بسوی خلق مراجعه می کنند که ایشان کاملان مکمل هستند. ایشان هدایتگران واقعی تمام خلق می باشند. لذا با زبان فهم انسان با آنها سخن می گویند. نحن معاشر الانبیاء لا نکلم الناس الا بقدر عقولهم. به خلاف فانیان در حق که اغلب به حسب حال خود و با خود سخن می گویند و این برای عوام مردم سنگین و غیر قابل درک است. در ادامه دعا به این مقام اشاره دارد جایی که عبد قائم مقام حق در تمام عالم وجود است. فناجیته سرّا و عمل لک جهراً. در کوتاه ترین جمله عمیق ترین کلام را بیان می نماید؛ خدا در سرّ عبد مناجات می کند و بنده در عالم آن سخن و آن امر را اجرا می کند. سرّ مقام باطن قلب است که مورد تجلی خدا قرار می گیرد. ولی مکمل در این حال دائماً تحت تجلیات الهی است و از خود هیچ حرکت و عملی ندارد. او خلیفه خدا در آسمانها و زمین می شود. او با قدرت الهی و علمی که حق با او عنایت می کند، فرامین او را در عالم اجرا می کند. کامل مکمل، از تمام قوای عالم برای اوامر حق تعالی استفاده می کند از ملاک و جن گرفته تا انس و حیوان. هیچ چیز در مقابل او نمی تواند عرض اندام کند و مانع اجرای امور او گردد. تمام امور عالم به اراده الهی و به دست اولیای حق اداره می شود و اولیا نیز تحت مدیریت ولی مطلق و امام زمان علیه السلام قرار دارند. لذا در دعا می فرماید: اراده الرب فی مقادیر اموره تهبط الیکم و تخرج من بیوتکم. به نظر می رسد بیوت منظور اولیای الهی باشند که از ولی مطلق اوامر را اخذ و آن را در عالم به اجرا می گذارند.